Uniswap to jeden z protokołów, które zdefiniowały zdecentralizowane finanse (DeFi). Zastąpił tradycyjne księgi zleceń zautomatyzowanymi pulami płynności, umożliwiając każdemu handel tokenami ERC-20 bezpośrednio z własnego portfela. To, co zaczęło się jako prosty eksperyment w 2018 roku, rozwinęło się w wielowersyjny protokół używany obecnie w sieci Ethereum i sieciach warstwy 2.
Od pierwszej wersji wydanej w 2018 roku, Uniswap wprowadził cztery główne aktualizacje, z których każda wprowadzała nowe mechanizmy wyceny, płynności i efektywności kapitałowej. Od podstawowego projektu AMM w V1 po konfigurowalne hooki w V4, każda wersja stanowi krok naprzód w ewolucji zdecentralizowanych finansów i w tym, jak deweloperzy nadal rozszerzają możliwości rynków on-chain.
Czym jest Uniswap?
Uniswap to protokół zdecentralizowanej giełdy (DEX) zbudowany na Ethereum, który umożliwia użytkownikom wymianę tokenów ERC-20 bez polegania na scentralizowanych pośrednikach. Założony w 2018 roku przez Haydena Adamsa, projekt był inspirowany wczesnymi dyskusjami na temat automatycznych animatorów rynku w społeczności Ethereum.
W czasach, gdy większość handlu tokenami opierała się na systemach ksiąg zleceń, Uniswap wprowadził model oparty na pulach płynności bez zezwoleń, zarządzanych przez smart kontrakty. Jego prosta konstrukcja ułatwiła użytkownikom i deweloperom tworzenie rynków, dodawanie płynności i handel bezpośrednio w łańcuchu. Z czasem Uniswap rozszerzył się poza wymianę ETH na Ethereum i stał się kluczowym elementem infrastruktury w głównych sieciach warstwy 2, takich jak Arbitrum, Optimism, Base i Polygon.
Czytaj więcej: Czym jest Uniswap? Kompletny przewodnik po tokenie UNI, przełączniku opłat i funkcjach V1-V4
🦄🆙 ICYMI: @Uniswap recorded its highest-ever monthly trading volume in October, reaching roughly $116.6 billion. pic.twitter.com/VoIMd0PlVR
— Token Terminal 📊 (@tokenterminal) November 11, 2025
Pod względem wyników rynkowych, Uniswap pozostaje jednym z najbardziej aktywnych protokołów w zdecentralizowanych finansach. Według Token Terminal, Uniswap odnotował swój najwyższy w historii miesięczny wolumen obrotu w październiku 2025 roku, osiągając około 116,6 miliarda USD. Dane z DefiLlama również pokazują, że Uniswap nadal zajmuje pozycję największej zdecentralizowanej giełdy pod względem aktywności handlowej, konsekwentnie przetwarzając większy wolumen niż jakiekolwiek inne miejsce w łańcuchu. To stałe wykorzystanie podkreśla pozycję Uniswap jako kluczowej warstwy płynności w Ethereum i szerszym ekosystemie warstwy 2.
Kup UNI: https://bingx.com/pl-pl/spot/UNIUSDT
Jak działa Uniswap z AMM i pulami płynności?
Uniswap działa poprzez zastąpienie tradycyjnych ksiąg zleceń smart kontraktami on-chain, które automatyzują wycenę, zarządzanie płynnością i realizację transakcji. Zamiast dopasowywać kupujących i sprzedających, protokół pozwala użytkownikom handlować bezpośrednio z rezerwami tokenów przechowywanymi w smart kontraktach. Jego projekt opiera się na dwóch mechanizmach, które umożliwiają handel bez zezwoleń i ciągły handel w sieci Ethereum i głównych sieciach warstwy 2: automatycznym animatorze rynku (AMM), który algorytmicznie ustala ceny, oraz pulach płynności Uniswap, które dostarczają aktywa używane do swapów.
Automatyczni animatorzy rynku (AMM): AMM wykorzystuje formułę stałego iloczynu „x · y = k” do określania cen tokenów. W miarę przeprowadzania transakcji, stosunek między dwoma tokenami zmienia się, a AMM automatycznie dostosowuje cenę, aby utrzymać stały iloczyn. Takie podejście eliminuje potrzebę ksiąg zleceń i zapewnia, że transakcje mogą być realizowane w dowolnym momencie.
Pule płynności Uniswap: Pule płynności są tworzone, gdy użytkownicy deponują parę tokenów do smart kontraktu. Traderzy dokonują swapów z tymi rezerwami, a każda transakcja zmienia salda puli zgodnie z formułą AMM. Dostawcy płynności zarabiają opłaty z aktywności handlowej, a większe pule zazwyczaj oferują bardziej stabilne ceny z niższym poślizgiem.
Gdy użytkownik inicjuje swap, AMM i pula płynności współdziałają w następującej kolejności:
1) Użytkownik wybiera dwa tokeny do wymiany, inicjując transakcję za pośrednictwem interfejsu AMM.
2) AMM kieruje transakcję do puli płynności zawierającej tę parę tokenów.
3) Smart kontrakt stosuje formułę AMM do obliczenia kwoty wyjściowej.
4) Pula płynności aktualizuje swoje salda tokenów, aby odzwierciedlić transakcję.
5) Dostawcy płynności otrzymują swoją część opłat transakcyjnych.
Razem, te kroki pozwalają Uniswap działać jako w pełni zdecentralizowany system handlu kryptowalutami. AMM zapewnia wycenę w czasie rzeczywistym, pule płynności dostarczają aktywa, a smart kontrakty zapewniają płynne rozliczanie transakcji bez pośredników.
Czytaj więcej: Czym jest wydobycie płynności? Przewodnik po zarabianiu pasywnego dochodu jako dostawca płynności
Uniswap V1 do V4: Przegląd głównych aktualizacji funkcji i kluczowych różnic
Od momentu uruchomienia w 2018 roku, Uniswap ewoluował poprzez cztery główne wersje, z których każda rozwiązywała ważne ograniczenia wcześniejszego modelu. Te ulepszenia przekształciły Uniswap z prostego automatycznego animatora rynku w bardziej elastyczną i programowalną strukturę płynności. Razem, V1 do V4 pokazują, jak protokół stał się najczęściej używaną zdecentralizowaną giełdą w sieci Ethereum i głównych sieciach warstwy 2.
1. Uniswap V1 – Pierwszy automatyczny animator rynku na Ethereum
Co rozwiązał Uniswap V1: Wprowadził handel tokenami bez zezwoleń, bez ksiąg zleceń
Uniswap V1 został uruchomiony w listopadzie 2018 roku, rozpoczynając zdecentralizowany handel oparty na AMM na Ethereum. W czasach, gdy większość zdecentralizowanych giełd polegała na księgach zleceń lub złożonych systemach dopasowywania, V1 wprowadził prosty, ale potężny model, w którym użytkownicy mogli handlować bezpośrednio z rezerwami on-chain. Ta wczesna wersja pokazała, że zdecentralizowana giełda może działać całkowicie za pośrednictwem smart kontraktów, bez ryzyka powierniczego lub scentralizowanej kontroli. Chociaż minimalistyczny w projekcie, V1 zbudował fundament dla całego ekosystemu AMM i udowodnił, że tworzenie płynności bez zezwoleń może wspierać rzeczywistą aktywność handlową.
Główne cechy Uniswap V1
• ETH jako aktywo bazowe: Wszystkie pule były strukturyzowane jako pary ETH–ERC20, więc transakcje ERC20-do-ERC20 musiały być routowane przez ETH.
• Model AMM stałego iloczynu: Zaimplementowano formułę „x · y = k” do algorytmicznego określania cen.
• Tworzenie pul bez zezwoleń: Każdy mógł stworzyć pulę i dodać płynność, deponując ETH i token ERC20.
• Minimalistyczny projekt kontraktu: Prosta architektura, która sprawiła, że V1 był dostępny i łatwy do audytu.
• Pierwszy prawdziwy AMM na Ethereum: Udowodnił, że płynność on-chain może działać na dużą skalę.
Ograniczenie: Obsługiwał tylko pary ETH–ERC20, zwiększając poślizg i koszty gazu dla swapów ERC20-do-ERC20.
Kup ETH: https://bingx.com/pl-pl/spot/ETHUSDT
2. Uniswap V2 – Bezpośrednie swapy ERC-20 i lepsze wyrocznie
Co rozwiązał Uniswap V2: Umożliwił efektywny handel ERC20-do-ERC20 i poprawił niezawodność cen
Uniswap V2 został uruchomiony w maju 2020 roku, wprowadzając kluczowe ulepszenia, które usunęły największe ograniczenia V1. Umożliwił bezpośrednie swapy ERC20-do-ERC20, poprawił funkcjonalność wyroczni i dodał funkcje wspierające bardziej zaawansowane interakcje DeFi. V2 szybko stał się dominującym projektem AMM podczas wzrostu DeFi w latach 2020–2021, napędzając dużą część wczesnego ekosystemu yield farming i pożyczek. Jego ulepszenia sprawiły, że Uniswap stał się znacznie bardziej elastyczny, komponowalny i wydajny, umacniając jego rolę jako kluczowej warstwy infrastruktury DeFi.
Główne cechy Uniswap V2
• Bezpośredni handel ERC20-do-ERC20: Wyeliminowano potrzebę routowania przez ETH dla swapów token-do-tokena.
• Wyrocznia cenowa średniej ważonej czasem: Wbudowane wyrocznie TWAP zapewniały bardziej odporne na manipulacje ceny.
• Swapy błyskawiczne: Umożliwiały użytkownikom wypłacanie tokenów bez początkowych kosztów, jeśli zostały zwrócone w tej samej transakcji.
• Modułowa konstrukcja kontraktu: Rozdzielenie logiki rdzenia i peryferii poprawiło integrację dla deweloperów.
• Wyższa komponowalność: Umożliwiła złożone strategie DeFi, takie jak arbitraż, integracje pożyczkowe i yield farming.
Ograniczenie: Kapitał pozostawał rozłożony na całej krzywej cenowej, co ograniczało efektywność kapitałową.
3. Uniswap V3 – Skoncentrowana płynność dla maksymalnej efektywności
Co rozwiązał Uniswap V3: Sprawił, że płynność stała się znacznie bardziej efektywna kapitałowo i konfigurowalna
Uniswap V3 został uruchomiony 5 maja 2021 roku, wprowadzając skoncentrowaną płynność, jedną z najważniejszych innowacji AMM do tej pory. Zamiast równomiernie rozkładać płynność na wszystkich poziomach cenowych, V3 pozwolił dostawcom wybrać precyzyjne zakresy cen, dramatycznie poprawiając użyteczność ich kapitału. Ta aktualizacja umożliwiła dostarczenie głębszej płynności przy znacznie mniejszej całkowitej wartości zablokowanej. V3 dodał również wiele poziomów opłat, ulepszony projekt wyroczni i uczynił pozycje płynności niezamiennymi, umożliwiając bardziej wyrafinowane i zoptymalizowane strategie LP.
Główne cechy Uniswap V3
• Skoncentrowana płynność: Dostawcy płynności alokują kapitał w określonych zakresach cenowych dla większej efektywności.
• Wiele poziomów opłat: Pule oferują opcje opłat dostosowane do zmienności i preferencji ryzyka dostawców płynności.
• Niezamienne pozycje LP: Każda pozycja LP jest reprezentowana jako NFT ze względu na unikalne parametry.
• Ulepszone wyrocznie TWAP: Dokładniejsze i bardziej efektywne kosztowo dane cenowe dla protokołów zewnętrznych.
• Wyższa efektywność kapitałowa: Mniejsze pule mogą osiągnąć głębszą płynność przy znacznie mniejszym kapitale.
Ograniczenie: Pozycje LP wymagają aktywnego zarządzania i mogą wypaść poza zakres, nie generując żadnych opłat.
4. Uniswap V4 – Konfigurowalna struktura płynności
Co rozwiązał Uniswap V4: Umożliwił programowalną płynność i zmniejszył koszty gazu dla nowych pul
Uniswap V4 został oficjalnie uruchomiony 31 stycznia 2025 roku, wprowadzając architekturę skoncentrowaną na dostosowywaniu, skalowalności i efektywności gazu. Dzięki nowemu systemowi hooków, V4 pozwala deweloperom wstawiać niestandardową logikę do działań puli, umożliwiając dynamiczne opłaty, niestandardowe krzywe AMM, zlecenia limitowane on-chain, płynność ważoną czasem i bardziej zaawansowane zachowania handlowe, które nie były możliwe we wcześniejszych wersjach. Przejście na architekturę kontraktu singletonowego łączy wszystkie pule w jednym kontrakcie, zmniejszając koszty wdrożenia i czyniąc routowanie bardziej efektywnym. Natywne wsparcie dla ETH dodatkowo upraszcza dostarczanie płynności, eliminując potrzebę opakowanych aktywów. V4 oznacza przejście od pojedynczego modelu AMM do w pełni programowalnej struktury płynności, którą deweloperzy mogą dostosować do konkretnych przypadków użycia w sieci Ethereum i sieciach warstwy 2.
Główne cechy Uniswap V4
• Hooki dla programowalnego zachowania: Deweloperzy mogą dołączać niestandardową logikę podczas swapów lub zmian płynności.
• Architektura kontraktu singletonowego: Wszystkie pule są zawarte w jednym kontrakcie, co obniża koszt wdrożenia i interakcji.
• Natywne wsparcie dla ETH: Użytkownicy mogą dostarczać ETH bezpośrednio bez opakowywania w WETH.
• Błyskawiczne księgowanie: Aktualizacje stanu następują na koniec transakcji, zmniejszając zużycie gazu.
• Wysoce elastyczny projekt: Umożliwia tworzenie niestandardowych modeli AMM i zaawansowanych funkcji handlu on-chain.
Ograniczenie: Zwiększona elastyczność wprowadza większą złożoność i wymaga starannych rozważań dotyczących bezpieczeństwa.
Uniswap V1 vs V2 vs V3 vs V4: Kompletne porównanie obok siebie
Cztery wersje Uniswap wprowadzają różne architektury, mechaniki AMM i modele płynności. Każda aktualizacja rozwiązuje konkretne ograniczenia poprzedniego projektu i poprawia sposób, w jaki protokół obsługuje wycenę, płynność i efektywność. Poniższa tabela podsumowuje kluczowe różnice między V1, V2, V3 i V4.
| Kategoria | Uniswap V1 | Uniswap V2 | Uniswap V3 | Uniswap V4 |
| Rok uruchomienia | 2018 | 2020 | 2021 | 2025 |
| Architektura | Minimalne kontrakty | Modułowa konstrukcja | AMM oparty na zakresach | Singleton z hookami |
| Model handlowy | Swapy routowane przez ETH | Bezpośrednie swapy ERC20–ERC20 | Zoptymalizowane routowanie | Programowalne routowanie |
| Projekt AMM | Stały iloczyn | Stały iloczyn | Skoncentrowana płynność | Niestandardowe AMM poprzez hooki |
| Model płynności | Pojedyncza pula | Pojedyncza pula | Płynność w zakresie cen | Zachowania oparte na hookach |
| Efektywność kapitałowa | Niska | Średnia | Bardzo wysoka | Zmienna |
| Pozycje LP | Wymienne | Wymienne | Pozycje NFT | Konfigurowalne |
| Opłaty | Stałe | Stałe | Wiele poziomów | W pełni konfigurowalne |
| Obsługiwane sieci | Tylko Ethereum | Tylko Ethereum | Ethereum + główne L2 | Ethereum + przewidywane wdrożenia L2 |
| Wyrocznie cenowe | Brak | Dodano wyrocznię TWAP | Bardziej efektywna TWAP, granularna | Rozszerzenia wyroczni poprzez hooki |
| Rozszerzalność dla deweloperów | Bardzo ograniczona | Umiarkowana poprzez routowanie | Umiarkowana poprzez opcje strategii LP | Rozbudowane, programowalne hooki |
| Kluczowe ulepszenie | Umożliwiono handel AMM bez zezwoleń | Efektywne swapy ERC20 + swapy błyskawiczne | Wysoka efektywność kapitałowa | Konfigurowalne pule + niższe opłaty za gaz |
| Główne ograniczenie | Obsługuje tylko routowanie przez ETH | Niska efektywność płynności w całym zakresie krzywej | Wymaga aktywnego zarządzania pozycjami LP | Większa złożoność + obawy o bezpieczeństwo |
Jak kupować i handlować Uniswap (UNI) na BingX
BingX obsługuje UNI zarówno na rynkach Spot, jak i Futures, ułatwiając budowanie długoterminowych pozycji lub handel krótkoterminowymi ruchami cen. BingX AI jest zintegrowane bezpośrednio z wykresem, aby pomóc w identyfikacji wsparcia i oporu, stref wybicia oraz potencjalnych zakresów wejścia.
Źródło: BingX Rynek Spot UNI
Krok 2: Aktywuj BingX AI Kliknij ikonę AI na wykresie, aby uzyskać dostęp do informacji w czasie rzeczywistym, w tym kluczowych poziomów cen i analizy trendów.
Czytaj więcej: Jak korzystać z BingX AI? Przewodnik dla początkujących po handlu kryptowalutami z asystentem AI
Krok 3: Wybierz Spot lub Futures Użyj Spot, jeśli chcesz akumulować UNI. Użyj Futures, jeśli chcesz handlować krótkoterminowymi lub długoterminowymi ruchami z opcją zajęcia pozycji długiej lub krótkiej.
Krok 4: Złóż zlecenie Wybierz zlecenie rynkowe lub limitowane. Dla Futures, ustaw dźwignię i skonfiguruj poziomy stop-loss i take-profit.
Krok 5: Zarządzaj swoją pozycją Zakupy Spot pojawiają się w Twoim portfelu BingX. Pozycje Futures mogą być monitorowane i dostosowywane w interfejsie handlowym.
Kup UNI: https://bingx.com/pl-pl/spot/UNIUSDT
Podsumowanie
Cztery wersje Uniswap pokazują, jak protokół rozwinął się z prostego AMM o stałym iloczynie w programowalną strukturę płynności. V2 wprowadził efektywne swapy ERC20, V3 poprawił efektywność kapitałową dzięki skoncentrowanej płynności, a V4 dodał konfigurowalną logikę puli i niższe opłaty za gaz dzięki swojej architekturze singletonowej. Te ulepszenia pomogły Uniswap stać się kluczową warstwą płynności w sieci Ethereum i głównych sieciach warstwy 2. W miarę wzrostu adopcji V4, protokół jest w stanie pozostać wiodącą infrastrukturą AMM dla handlu on-chain.